آسیب پذیری بالا در برابر افسردگی در میان افراد پرفکشنیست، موضوعی است که در مطالعات متعددی به آن پرداخته شده است. اما احتمال تشدید ویژگی های کمال‌گرایانه در نتیجه‌ی افسردگی، کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. آگاهی از تاثیرات متقابل پرفکشنیسم و افسردگی، و چگونگی شکل‌گیری چرخه‌ی معیوبی بین آنها، به درک بهتر و مدیریت هر یک، به ویژه زمانی که همپوشانی میان آنها وجود دارد، کمک میکند.
کمال‌گرایی(perfectionism) به عنوان یک ویژگی شخصیتی که با میل یا تلاش برای بی‌نقص بودن و داشتن استانداردهای بالا و غیرواقع‌بینانه برای احساس خوب بودن، شناخته میشود، اگرچه باعث پیشرفت و بهبود عملکرد در بعضی زمینه‌ها میشود، اما با سوق دادن فرد کمال‌گرا به خودسرزنشگری و نارضایتی، رسیدن به بسیاری از اهداف را غیرممکن میکند.
افراد کمال‌گرا معمولا اختلاف زیادی را بین “خود واقعی” و “خود آرمانی‌شان” تجربه می‌کنند، نگران تائید نشدن توسط دیگران هستند و واکنشهایی اغراق آمیز به شکست و اشتباهات خود دارند. انتظارات سطح بالا و معیارهای سخت‌گیرانه برای احساس رضایت از خود و دیگران، احتمال تفسیر موقعیت های مختلف را به عنوان شکست و ناکامی در ذهن این افراد افزایش می‌دهد.
آسیب پذیری بالا در برابر افسردگی در میان افراد پرفکشنیست، موضوعی است که در مطالعات متعددی به آن پرداخته شده است. اما احتمال تشدید ویژگی های کمال‌گرایانه در نتیجه‌ی افسردگی، کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. آگاهی از تاثیرات متقابل پرفکشنیسم و افسردگی، و چگونگی شکل‌گیری چرخه‌ی معیوبی بین آنها، به درک بهتر و مدیریت هر یک، به ویژه زمانی که همپوشانی میان آنها وجود دارد، کمک میکند.
عدم تحمل هر وضعیتی مغایر با بی‌نقصی، استرس و خود انتقادگری مفرط در برابر هرگونه محدودیت یا اشتباه، احتمال ابتلا به علائم افسردگی را در افراد پرفکشنیست افزایش می‌دهد. از طرفی، علائم افسردگی، میتواند برای فردی با ویژگی های کمال‌گرایانه، به صورت ناتوانی از کنترل هیجانات خود و یک شکست، تجربه شود. شکست، که اتفاق افتادن آن در هر زمینه ای، دیدگاه فرد پرفکشنیست را نسبت به خودش، به کلی تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
شکل‌گیری چرخه‌ی معیوب میان افسردگی و پرفکشنیسم میتواند به این صورت اتفاق بیفتد که، اشتغال فکری وسواس گونه با یک تصویر ایده‌آل، منجر به احساس درماندگی و کاهش شدید اعتماد به نفس در صورت مواجهه با هرگونه نقص یا محدودیت شود.
این وضعیت همراه با علائم دیگر افسردگی، میتواند منجر به روی آوردن بیشتر فرد به تلاش های کمال‌گرایانه و جست‌و‌جوی اجبارگونه‌ی موفقیت، برای ترمیم اعتماد به نفسش شود. تلاش هایی که با توجه به توقعات بالا و استانداردهای غیرواقع بینانه ی فرد کمال‌گرا، نتیجه‌ی آنها اغلب به صورت شکست تجربه و تفسیر میشود.
درمان علائم افسردگی، نیاز فرد به جستجوی مضطربانه‌ی موفقیت برای دست‌یابی به تائید دیگران، بهبود اعتماد به نفس و داشتن احساسی بهتر نسبت به خود را، کاهش می‌دهد. از طرفی، دریافت کمک حرفه ای در قالب رواندرمانی، در کاستن از بار خودسرزنشگری، تعدیل انتظارات غیرواقع‌بینانه، و جایگزینی میل به تحقق خود آرمانی با تلاش برای پذیرش و شکوفایی خود واقعی، موثر است.
منبع:
مرکز مشاوره آرامش ماندگار
شماره تماس: ۰۵۱۳۸۴۷۰۲۸۷
آدرس: مشهد، احمدآباد، بعثت ۴، طالقانی ۲۰
